Χρυσόγελος Νικόλαος

Χρυσοφός Γεώργιος
22nd March 2018
Χρηστακόπουλος Βασίλειος
31st March 2018

Τσιγκογραφία Νικόλαου Χρυσόγελου

Υπογραφή Νικόλαου Χρυσόγελου

Χρυσόγελος Νικόλαος

Γέννηση: Αρτεμώνας 1780Θάνατος: Σίφνος 1857
Ο Νικόλαος Χρυσόγελος γεννήθηκε στον Αρτεμώνα της Σίφνου το 1780. Τα πρώτα γράμματα διδάχθηκε στη γενέτειρά του και συνέχισε τις σπουδές του στην Πατμιάδα Σχολή και την Κωνσταντινούπολη. Το 1808 επέστρεψε στη Σίφνο, όπου άσκησε το επάγγελμα του διδασκάλου έως την έναρξη της Επανάστασης. Το 1821 συμμετείχε στη διοργάνωση της εξέγερσης στο νησί και μαζί με συμπατριώτες του συμμετείχε σε μάχες στην Πελοπόννησο, ενώ εντάχθηκε στον στενό κύκλο συνεργατών του Δημήτριου Υψηλάντη. Το 1822 διορίστηκε γραμματέας του επάρχου Τήνου Εμμανουήλ Σπυρίδωνος και ένα έτος αργότερα γραμματέας του επάρχου Σίφνου Παναγιώτη Καραϊωάννη. Τον Απρίλιο του 1824 εξελέγη παραστάτης Σίφνου στο Β΄ Βουλευτικό, το οποίο τον διόρισε στην επιτροπή για τη διόρθωση του προσωρινού ποινικού κώδικα, καθώς και στην επιτροπή για την κατάρτιση του κανονισμού της Φιλανθρωπικής Εταιρείας, ενώ παράλληλα ανέλαβε κατ’ εντολή του Σώματος μεταφράσεις ξενόγλωσσων εγγράφων. Επανεξελέγη παραστάτης Σίφνου στο Γ΄ Βουλευτικό (1824) και συμμετείχε σε πλήθος επιτροπών (για τη σύναψη δανείου, τη συγκρότηση τακτικού στρατού, την οργάνωση των δικαστηρίων). Τον Απρίλιο του 1826 συμμετείχε ως πληρεξούσιος Σίφνου στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, η οποία τον διόρισε στην επιτροπή για την αναθεώρηση του συντάγματος. Ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας και ανέλαβε να συντάξει το προσκλητήριο έγγραφο που απέστειλε η Εθνοσυνέλευση στον Ιωάννη Καποδίστρια. Μετά την άφιξη του Κυβερνήτη συμμετείχε ως πληρεξούσιος Σίφνου στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση (1829), η οποία τον εξέλεξε γραμματέα της και στη συνέχεια, τον Σεπτέμβριο του 1829, διορίστηκε από τον Καποδίστρια υπουργός Παιδείας και Εκκλησιαστικών. Μετά τη δολοφονία Καποδίστρια, τον Δεκέμβριο του 1831 συμμετείχε στην Ε΄ Εθνοσυνέλευση. Στη θέση του υπουργού Παιδείας παρέμεινε έως τον Απρίλιο του επόμενου έτους, οπότε επέστρεψε στη Σίφνο και ασχολήθηκε με το διδακτικό του έργο. Κατά τη διάρκεια της οθωνικής βασιλείας εξελέγη μέλος του δημοτικού συμβουλίου Σίφνου και το 1844 διορίστηκε από τον Όθωνα μέλος της Γερουσίας, η οποία τον διόρισε στην επιτροπή για την κατάρτιση του κανονισμού της, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα εξελέγη γραμματέας της για δύο συνεχόμενες συνόδους (1848-1849). Το 1849 διορίστηκε στην κυβέρνηση Αντώνιου Κριεζή υπουργός Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως (12.10.1849) και λίγους μήνες αργότερα ανέλαβε και το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης (10.5.1850) έως τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Απεβίωσε στη Σίφνο τον Σεπτέμβριο του 1857.

Ανεγνώσθη αναφορά του εφόρου της Παιδείας κυρίου Γρηγορίου Κωνσταντά δι’ ης αιτείται να τω δοθώσιν αι αναγκαίαι οδηγίαι εις το υπούργημα τούτο. Η γνώμη του Βουλευτικού είναι να διορισθή επιτροπή ήτις να επεξεργασθή σχέδιον περί των χρεών και καθηκόντων αυτού, μέλη δε της επιτροπής εδιωρίσθησαν οι κύριοι Ν. Χρυσόγελος, Ιωάννης... και Εμμ. Αντωνιάδης.

Απόσπασμα πρακτικών Βουλευτικού Σώματος, 8 Σεπτεμβρίου 1824

ΑΕΠ τ. 2, 403

Πηγές:
ΑΕΠ τ. 1, 565, 567
ΑΕΠ τ. 2, 259, 271, 275, 310, 340, 366, 383, 385, 393-394
ΑΕΠ τ. 3, 155, 161, 196, 436, 447
ΑΕΠ τ. 4, 68, 88
ΑΕΠ τ. 5, 3, 17, 254
ΑΕΠ τ. 6, 274, 278-279
ΑΕΠ τ. 7, 5, 150, 156, 187, 193, 196, 222, 250, 311, 313
ΑΕΠ τ. 8, 23, 259, 301
ΑΕΠ τ. 9, 150
ΑΕΠ τ. 12, 194, 224, 240
ΑΕΠ τ. 20, 103-104
Αντωνίου, 2002 τ. 1, 242, 281, 461
ΓΑΚ, Μικροί Κλάδοι Αγώνος και Καποδιστρίου, φάκ. 1, έγγρ. 129
Δημητριάδου, 2013 τ. 2, 100-101
ΠΣΓ, Περίοδος Α΄-Σύνοδος Α΄, 3
ΠΣΓ, Περίοδος Β΄-Σύνοδος Α΄, 538
ΠΣΓ, Περίοδος Β΄-Σύνοδος Β΄, 5
ΠΣΓ, Περίοδος Β΄- Σύνοδος Γ΄, 22
ΦΕΚ, 1844 φ. 20
Βιβλιογραφία:
1821 - Lexicon/ΚΕΝΙ
Γεωργαντόπουλος, 2005, 147
Dakin, 2009, 416-417
Δημακόπουλος, 1966β, 151
Διαμάντης, 1963, 192
Δραγάτσης, 1932
Ευαγγελίδης, 1936 τ. 1, 298-299
Ευαγγελίδης, 1936 τ. 2, 63
Λούκος, 1988, 133, 272, 420
Συμεωνίδης, 2017, 24, 29, 31, 125-126