Πληρεξούσιοι Β' Εθνοσυνέλευσης

Υπόμνημα εργασίας
 
Η Β΄ Εθνοσυνέλευση απαρτίστηκε από πληρεξουσίους που είχαν προκύψει από εκλογές βάσει του εκλογικού νόμου που είχε ψηφιστεί τον Νοέμβριο του 1822, ενώ σε αυτήν μπορούσαν να συμμετάσχουν αυτοδικαίως και τα μέλη της προηγούμενης Διοίκησης.

Η σύνταξη ενός πλήρους και τεκμηριωμένου καταλόγου των προσώπων που συμμετείχαν στις εργασίες της Β΄ Εθνοσυνέλευσης αποτελεί ερευνητική πρόκληση, καθώς δεν υπάρχει επίσημος και αναλυτικός κατάλογος των νόμιμων πληρεξουσίων που έγιναν δεκτοί στις εργασίες του Σώματος και συμμετείχαν σε αυτό. Ο κατάλογος των 282 πληρεξουσίων της Β΄ Εθνοσυνέλευσης, που ακολουθεί, παρουσιάζει αποκλίσεις –αριθμητικές και ονοματολογικές– από τους εκδεδομένους καταλόγους που περιλαμβάνονται τόσο στο έργο του Απόστολου Β. Δασκαλάκη, Κείμενα – Πηγαί της Ιστορίας της Ελληνικής Επαναστάσεως (Δασκαλάκης, 1966α, 192-5), όσο και στο Μητρώο Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935 (Μητρώο, 1986, 12-4). Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ούτε οι εν λόγω κατάλογοι συμφωνούν μεταξύ τους, με τον Δασκαλάκη να καταλήγει σε 262 πληρεξουσίους και το Μητρώο σε 271. Ο κατάλογος που ακολουθεί βασίζεται στον αναλυτικό κατάλογο που έχει καταρτίσει για τη Β΄ Εθνοσυνέλευση η Τόνια Κιουσοπούλου στη μελέτη της «Η ταυτότητα των μελών της Β΄ Εθνοσυνέλευσης» (Κιουσοπούλου, 2018, 80-9), με μικρές αποκλίσεις. Επίσης, αξιοποιεί την αδημοσίευτη έρευνα που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια στη Βιβλιοθήκη της Βουλής ο Σωτήρης Λεβέντης.

Σύμφωνα με τη μεθοδολογία συγκρότησης του καταλόγου που ακολουθεί, σε αυτόν περιλήφθηκαν τα πρόσωπα των οποίων η υπογραφή εντοπίζεται στα επίσημα κείμενα του Σώματος, η οποία και τεκμηριώνει τη συμμετοχή τους σε αυτό –μεθοδολογία που υιοθέτησε και η Τόνια Κιουσοπούλου στην παραπάνω μελέτη της. Πιο αναλυτικά, μελετήθηκαν η πρώτη πράξη της Εθνοσυνέλευσης (ΑΕΠ τ. 3, 68-69), η τέταρτη πράξη με την οποία ψηφίζεται ο Εσωτερικός Διοργανισμός της Συνελεύσεως, (ΑΕΠ τ. 3, 71-73), η ενδέκατη πράξη (ΑΕΠ τ. 3, 77-79), η πεντηκοστή δεύτερη πράξη (ΑΕΠ τ. 3, 143-146), καθώς και ο Νόμος της Επιδαύρου (ΑΕΠ τ. 3, 98-102). Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι, όπως έχει επισημάνει η Κιουσοπούλου, το κείμενο του Συντάγματος συγκεντρώνει έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό υπογραφών (263), πολλές από τις οποίες προέρχονται από πρόσωπα που δεν υπογράφουν σε άλλο κείμενο της Β΄ Εθνοσυνέλευσης, ή άλλου πολιτικού σώματος της περιόδου.

Ο τρόπος αναγραφής των ονομάτων συνιστά μία ακόμη δυσκολία στην κατάρτιση ενός καταλόγου των πληρεξουσίων, καθώς αυτά παρουσιάζουν άλλοτε μικρότερες και άλλοτε μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις, γεγονός το οποίο αναδεικνύει αναλυτικά και η Κιουσοπούλου. Μικρές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον κατάλογο της Κιουσοπούλου είναι η μη συμπερίληψη του Χριστόδουλου Κούτση, ο οποίος δεν εντοπίστηκε στα κείμενα που μελετήθηκαν, η προσθήκη του Αναγνώστη Χατζηαναργύρου και επίσης η ταύτιση του Χατζή-Ανδρέα Χατζηαργύρη με τον Ανδρέα Χατζηαναργύρου και του Χατζή-Ανδρέα Χατζηανδρέα με τον Χατζή-Ανδρέα Αργύρη.