Καΐρης Θεόφιλος

Καλαμαριώτης Δημήτριος
27th July 2019
Κάββας Μιχαήλ
31st July 2019
Απεικόνιση κληρικού

Καΐρης Θεόφιλος

Γέννηση: Άνδρος 1784Θάνατος: Άνδρος 1853
Ο Θεόφιλος -κατά κόσμον Θωμάς- Καΐρης, σημαντική μορφή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, γεννήθηκε στην Άνδρο στις 19 Οκτωβρίου 1784. Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη γενέτειρά του και συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή των Κυδωνιών και την Πίζα, ταξίδεψε στο Παρίσι και τέλος δίδαξε στη Σχολή των Κυδωνιών από το 1812. Με την έναρξη της Επανάστασης μετέβη στην επαναστατημένη χώρα και ανέλαβε αρχικά στρατιωτική δράση συμμετέχοντας σε εκστρατείες στον Όλυμπο και την Πελοπόννησο. Τον Μάρτιο του 1823 εξελέγη πληρεξούσιος Άνδρου στη Β΄ Εθνοσυνέλευση και στη συνέχεια συμμετείχε στο Β΄ Βουλευτικό. Κατά τη διάρκεια της βουλευτικής του θητείας διορίστηκε στην επιτροπή για την αναθεώρηση του προσωρινού ποινικού κώδικα, όπως αυτός είχε καταρτιστεί από τη Β΄ Εθνοσυνέλευση (16.5.1823). Ένα έτος αργότερα παραιτήθηκε από τη βουλευτική του θέση για λόγους υγείας. Ωστόσο, επανεξελέγη παραστάτης Άνδρου στο Γ΄ Βουλευτικό (22.5.1824) και έγινε δεκτός στο βουλευτήριο τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Στην καταληκτήρια συνεδρίαση του Β΄ Βουλευτικού, στις 10 Οκτωβρίου, εκφώνησε πανηγυρικό λόγο παρουσία των μελών των δύο Σωμάτων, Βουλευτικού και Εκτελεστικού. Ως μέλος του Γ΄ Βουλευτικού, επίσης διορίστηκε μέλος επιτροπών, οι οποίες κυρίως ασχολούνταν με εκπαιδευτικά ζητήματα (σύσταση Κεντρικού Σχολείου κ.λπ.) και συμμετείχε στη σύνταξη του «Σχεδίου περί ευταξίας και πολιτικού οργανισμού του Αιγαίου Πελάγους». Τον Απρίλιο του 1826 η Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου τον επιφόρτισε, από κοινού με τον Λυκούργο Κρεστενίτη, με την επιμέλεια των πρακτικών, προκειμένου να δημοσιεύονται στον Τύπο. Κατά την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια εκφώνησε τον πανηγυρικό λόγο υποδοχής του Κυβερνήτη (11.1.1828). Κατόπιν αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση και αφιερώθηκε στο εκπαιδευτικό του έργο. Μετά την άφιξη του Όθωνα, παραμένοντας σταθερά υπερασπιστής του συνταγματικού πολιτεύματος, αρνήθηκε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος (1835) και αργότερα τη θέση του καθηγητή της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1837). Δύο χρόνια αργότερα διώχθηκε με την κατηγορία του θεοσεβισμού και με βασιλικό διάταγμα εξορίστηκε αρχικά στη Σκιάθο και στη συνέχεια στη Θήρα. Μετά το συνταγματικό κίνημα του 1843 επανήλθε στην Άνδρο, όπου συνέχισε το διδακτικό έργο του. Απεβίωσε στην Άνδρο στις 25 Ιανουαρίου 1853.

Τη αυτή περί την δεκάτην ώραν μετά την μεσημβρίαν, ελθόντων των μελών του Εκτελεστικού της Γ΄ Περιόδου εις την οικίαν του Αντιπροέδρου του Βουλευτικού, όπου ήσαν συνηγμένα και όλα τα μέλη του Βουλευτικού, και συνωδευμένων των δύω Σωμάτων της Διοικήσεως παρά της φρουράς και όλων των αξιωματικών εν παρατάξει, εξήλθον του φρουρίου εις την πεδιάδα, ένθα δοξολογίας γενομένης και εκφωνήσαντος λόγον του κυρίου Θεοφίλου Καΐρη, κατάλληλον τη υποθέσει, ωρκίσθησαν τα δύω Σώματα της Διοικήσεως κατά τον Οργανικόν Νόμον ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Μετά ταύτα επυροβόλησαν τρις και εισήλθον πάλιν εν παρατάξει εις την πόλιν.

Πρακτικά της καταληκτήριας συνεδρίασης του Β΄ Βουλευτικού, 9 Οκτωβρίου 1824

ΑΕΠ τ. 2, 425

Πηγές:
ΑΕΠ τ. 2, 34, 127, 172, 259, 271, 300, 409, 425, 588, 593
ΑΕΠ τ. 3, 69, 72, 101, 146, 152, 191, 214
ΑΕΠ τ. 6, 85, 273, 278
ΑΕΠ τ. 7, 5, 21, 74, 113, 168, 273, 291
ΑΕΠ τ. 8, 165
ΑΕΠ τ. 13, 166, 198
ΑΕΠ τ. 18, 158
ΓΑΚ, Μικροί Κλάδοι Αγώνος και Καποδιστρίου, φάκ. 1, έγγρ. 129
Δημητριάδου, 2013 τ. 2, 12
Βιβλιογραφία:
Καράς, 2013, 37-74
Πασχάλης, 1968, 552-572
Πασχάλης, 1996
Σφυρόερας, 1988, 105-111
  • Άνδρος 1784